Blog van Mieke uit Bhutan: Tiger's Nest en verblijf in een homestay

17/2/17

Weer een nieuw deel in de prachtige serie blogs van Mieke over Bhutan. Dit keer met focus op cultuur/cultuurbehoud en ervaringen onderweg in de Haa vallei en Paro.

Op pad naar Little Tiger's Nest

In de Haa vallei bezocht ik een tempel die bekend staat als Little Tiger's Nest, een klein bouwwerk dat op een onwaarschijnlijk hoge plek tegen de rotswand ligt, en waar ik geen pad heen kon ontwaren. Dat bleek er toch wel te zijn. Nou ja, soms kon het de titel 'pad' haast niet dragen. Na een mooie wandeling, een hele klauterpartij tegen de rotswand op met een touw als houvast, en nadat we ons door een rotsspleet hadden gewurmd kwamen we bij een deur. Na lang kloppen en roepen kwam de lama die hier woont uit zijn meditatie en maakte de deur open. Hij hoorde aan onze innerlijke stemmen dat we goed volk waren, en daarom opende hij de deur, zei hij. Hoewel hij eerst wat uit zijn concentratie gebracht leek, bleek er later geen eind aan zijn enthousiasme te zijn. Hij bleef maar heiligdommen en foto’s van heiligdommen tevoorschijn halen uit hoekjes en nisjes van zijn tempel.

Dat ware met name foto’s van rotswanden waarop wij dan moesten raden wat er voor heiligs te zien was. Soms was dat het hoofd van een bodhisattva, soms een voetafdruk van de Guru Rinpoche (beschouwd als de tweede Boeddha). Het was prettig om naast de lama op de grond te zitten en te luisteren naar zijn woorden, heerlijk rustig voortkabbelend in het Dzongkha. Over welke wijze woorden uit de leer van de Boeddha zou het gaan, vroeg ik mij af. Toen ik mijn Bhutanese collega’s om ondertiteling vroeg, bleek het niet te gaan over de oorsprong van het lijden of het loslaten van begeertes. Nee, de lama bleek uitgebreid aan het vertellen te zijn hoe hij zijn mobiele telefoon was kwijtgeraakt. O! Dat kan natuurlijk ook. Nou ja, het klonk er niet minder mooi om.

Little Taktsang, Haa vallei panorama

Hotstonebath in homestay

Met moeite namen we na een hele tijd afscheid om de lama weer alleen te laten in zijn heiligdom. Hij drukte ons nog gauw wat gedroogde perzikjes in de handen voor onderweg. We klauterden weer snel naar beneden want om 18.00 uur sharp zou mijn hotstonebath klaarstaan bij de homestay van gastheer en yakherder Ugyen en gastvrouw Bidha, waar we zouden overnachten. Voor mij was dat bad een compleet nieuwe ervaring. Uit het vuur worden gloeiend hete stenen in het bad geplaatst, dat een stukje uit het gebouwtje steekt; zodoende kunnen er telkens van buitenaf nieuwe stenen en eventueel water worden toegevoegd. Ongelooflijk hoeveel warmte er van één zo’n steen afkomt. Rood als een kreeft schoof ik in de keuken op de vloer rondom de kachel aan bij het avondeten. De hele vloer stond vol pannen en bakjes: wat had de familie zich uitgesloofd! Na wat kletsen met de familie was het bedtijd en trok ik mij terug in mijn uitbundig traditioneel beschilderde kamer. Werkelijk geen centimeter ervan was kaal. De familie had zelfs een kacheltje bij mijn slaapplaats gezet voor het geval ik het koud zou krijgen, maar dat was echt niet nodig.

Hoewel we ze nog op het hart hadden gedrukt om echt niet teveel bombarie van het ontbijt te maken, stond ’s morgens toch de hele vloer weer vol met allerlei lekkers.

Toerisme is hiermee een heel kleinschalige en goedkope vorm van PR, want iedereen die te gast is geweest in Bhutan komt terug met een hart vervuld van liefde voor dit fascinerende land.

Het 'echte' Tiger's Nest

Vanuit Paro was het tijd voor de echte Taktsang oftewel het Tiger's Nest. Dit bouwwerk ligt op een bizarre plek tegen de rotswand geplakt en torent hoog boven de Paro vallei uit. De Guru Rinpoche, die wordt beschouwd als degene die het Boeddhisme naar Bhutan bracht, vloog hier op de rug van een tijgerin naartoe. Nou ben ik, in tegenstelling tot de Guru, geen tantrische tovenaar, dus de optie ‘Vliegen op Rug van Tijgerin’ viel voor mij af; zoals elke gewone sterveling ging ik te voet omhoog. Wat een prachtige klim, en wat een beloning aan het einde! Ik ga er niet teveel van verklappen, dit moet je gewoon zelf doen!

Cultuurverschillen en dialecten

Wat maar al te duidelijk wordt als je door dit land reist, is dat het soms uren kost om van de ene vallei in de andere te komen, terwijl ze hemelsbreed maar een paar kilometer uiteen liggen. Vroeger, te voet, kon zo’n tocht zelfs wel dagen duren. Het is daarom niet verrassend dat in een dergelijk land vele cultuurverschillen, talen en dialecten floreren. Toch tref je in dit land ook een culturele eenheid aan, die vanuit de regering wordt gestimuleerd. En dat is niet voor niets.

Cultuurbehoud om eenheid in het land te bewaren

De andere Himalaya-koninkrijken in de regio maken nu allemaal deel uit van een groter geheel. Even een geschiedenislesje : Mustang hoort nu bij Nepal, Ladakh bij India, Sikkim bij India en Tibet bij China. Bhutan realiseert zich maar al te goed dat het geen groot leger of dure ambassades kan onderhouden. Ingeklemd tussen de grote buurjongens India en China ziet het land cultuurbehoud als een van de manieren om eenheid in het land te bewaren; om het land als het ware bijeen te houden. Vandaar dat veel waarde wordt gehecht aan culturele tradities en cultuurbehoud actief wordt gestimuleerd.

Niet op eigen gelegenheid reizen

In Bhutan kun je niet op eigen gelegenheid reizen; je gaat altijd op stap met een lokale gids, die je de gehele reis begeleidt. Echt een meerwaarde om het land en de bijzondere gebruiken te leren kennen en bovendien kun je zo makkelijk je dagindeling nog verder aanpassen aan je wensen. De gids ziet al gauw wat voor vlees hij in de kuip heeft en kan de activiteiten daarop nog verder finetunen. Bij gebrek aan echte ambassades in het buitenland, kun je de gidsen welbeschouwd zien als ambassadeurs van het land, en dat geldt eigenlijk ook voor de gasten die ze begeleiden. Toerisme is hiermee een heel kleinschalige en goedkope vorm van PR, want iedereen die te gast is geweest in Bhutan komt terug met een hart vervuld van liefde voor dit fascinerende land.

Wat een ontzettend bijzonder land is dit… Bhutan heeft er in mij zeker een ambassadeur bij!

Mieke met Ugyen en Bidha, homestay Haa

Dit is de 4^e blog over Miekes reis naar Bhutan.
- Lees ook over de fascinatie voor het land vooraf
- Alles over het bruto nationaal geluk in Bhutan
- Natuur in Bhutan en het beschermen van de yeti

Voor meer inspiratie bekijk je onze Bhutan reizen.

terug naar het blog